İnsansız hava araçları (İHA) son yıllarda gelişen teknolojiyle birlikte daha sık kullanılır oldu. Eğlence gibi sivil amaçlarla kullanımının yanı sıra askeri kullanımı da bulunan İHA’lar, üzerlerine silah eklendiği takdirde Silahlı İHA (SİHA) olarak adlandırılıyor.

İHA NEDİR?

Uzaktan kumanda edilebilen veya bir uçuş planı boyunca otomatik olarak hareket eden hava aracı İHA, birçok alanda aktif olarak kullanılmaya başlandı. Türkiye ise bu İHA’ları üreten 8 ülke arasında yer alıyor.

İlk olarak 1982 yılında İsrail tarafından kullanılan İHA’lar daha sonra ABD tarafından Hunter ve Pioneer programları ile kullanıma sokulmaya başlandı. Sonrasında teknolojinin gelişmesi havada en güvenilir şekilde kalabilen İnsansız Hava Araçları’nın kullanım alanlarını da artırdı.




İnsansız Hava Araçları’nın (İHA) kullanım alanları

1- Gözetleme

2- Keşif

3- İmha gibi askeri amaçlar

4- Taşımacılık (Genişleyen sivil alanlar dahil.)

5- Zirai ilaçlama

6- Kamera çekimi

7- Yangın Söndürme

TÜRKİYE’NİN YERLİ İHA GELİŞTİRME SÜRECİ

Türkiye’nin İHA geliştirme süreci ilk olarak 2004 yılında SSM ve TUSAŞ arasında imzalanan sözleşme ile başladı. Sonrasında büyük bir gelişme olarak 2009 yılında Bayraktar Blok A, ilk otomatik uçuş testini başarıyla tamamladı. Anka ise ilk test uçuşunu 2010 yılında 10 dakika havada kalarak gerçekleştirdi. Silahlı Bayraktar Taktik İHA da ilk başarılı atış testini 2015 yılında yaptı. Türkiye’deki İHA sürecini en güçlü haline getiren gelişme ise 2016 yılında Bayraktar’ın silahlı İHA olarak hizmete girmesi oldu.

SİHA NEDİR?

Silahla donatılmış olan insansız hava araçlarına SİHA denir.

SİHA ÜRETEN ÜLKELER

ABD: MQ – 1 Predator / MQ – 9 Reaper / X – 47A

İsrail: Eitan / Hermes 900

Çin: Pterodactyl – 1 / AVIC 601 – S

İran: Karrar

İtalya: Es Falco

Hindistan: Rustom 2

Pakistan: Burraq

Türkiye: BAYRAKTAR / ANKA

DÜNYADA İLK SİHA’LAR SICAK HAVA BALONLARIYDI

Kayıtlara geçen ve ilk SİHA saldırısı olarak sınıflandırılabilecek saldırı, 1849’da Avusturya İmparatorluğu tarafından Venedik’e gerçekleştirildi.
Avusturyalılar tarafından sıcak hava balonlarına bağlanan bombaların kentte patlaması hedefleniyordu.

Bombaların bir kısmı hedefini tuttursa da, rüzgarın değişmesi sonucu bir kısmı da Avusturya askerlerinin üzerine düştü.

Balonlarla bombardıman 1899’da, Lahey Barış Konferansı’nda imzalanan sözleşme ile yasadışı ilan edildi. Ancak bu tür bir yasak, ilerleyen yıllarda gelişen uçak teknolojisine uygulanmadı.

Sonraki yıllarda önce Sovyetler Birliği’ne karşı torpido atabilen insansız helikopterler geliştiren ABD ordusu, Vietnam Savaşı’yla birlikte insansız savaş uçaklarını test etmeye başladı.

Gelişen teknolojiyle birlikte SİHA’lar yaygınlaşmaya başladı. Özellikle 2000’li yıllarda, savaş uçakları gibi uçak pistlerine ihtiyaç duymayan, daha uzun süreler havada kalabilen ve eski modellere göre daha ağır bombalar taşıyabilen SİHA’lar geliştirildi.

Bugün onlarca ülkenin envanterinde SİHA bulunuyor.