Eşiniz nakit sıkıntısı ya da üzerindeki borcu yüzünden yaşadığınız evi, sizin rızanız olmadan elden çıkarabilir ya da ipotek altına sokabilir. Aile Konutu Şerhi, bu durumda devreye giriyor ve eşlerin mağduriyetini önlemek için bir yaptırım uyguluyor.

Boşanmaların bu kadar sık yaşandığı günümüzde, eşlerin mallarının paylaşımı konusu da oldukça gündemde. Peki bir boşanma halinde, ya da evlilik sırasında eşiniz, sahip olduğunuz mülkü satabilir mi, devredebilir mi? Hangi malları nasıl koruyabilirsiniz?

Yeni medeni kanun 01/01/2002 tarihi itibariyle hayatımıza girmiş olan ve Türk Hukuku için devrim niteliğinde olan bir kavram. Çünkü eski gelenek ve göreneklerimize baktığımızda, modern Türkiye’nin geleneklerine uymayan bir takım kurallar vardı. Bu yeni kanunla beraber yeni bir düzenleme yapıldı. Aile Konutu Şerhi, Türk Medeni Kanunu 194 maddesinde esas olarak düzenlenip, ilgili maddeleri de 240, 254 ve 652. maddeler. 194. madde der ki, “Eşlerden biri, diğerinin açık rızası bulunmadıkça, Aile Konutuyla ilgili kira sözleşmesini fesh edemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.” Şimdi bu emredici bir hüküm, aksi kararlaştırılamaz.

Aile Konutu Şerhi Kanunu

Aile konutu olarak kullanılan gayrimenkulün mülkiyet hakkının, eşin rızası olmadan üçüncü kişiye devredilememesidir. Bu yasa ile birlikte artık eşin rızası olmadan aile konutu ne satılabilecek ne de ipotek edilebilecektir.

Aile konutu olmayan tüm evler ise (örneğin; yazlık vasıflı taşınmazlar, dağ evleri) özel olarak aile konutu şerhi konulmadığı satılabilir. Ancak bankalar kullanacağınız kredi, ipotek gibi tüm finansal işlemleriniz için aile konutu şerhi istemektedir. Aile konutu şerhi eşlerin boşanma kararı almaları durumu dışında devam etmektedir.

Aile konutu şerhi koymanın temel nedeni, eşin, çocukların ekonomik olarak teminat altına alınmasıdır. Yani bu kanun tek taraflı bir işlem yapılmasını engellemektedir.

Aile Konutu Şerhi Nasıl Konulur?

Eski yasaların uygulanmasına göre eşin rızası olmadan evin satılması ancak mahkeme kararıyla ve oldukça zor bir süreçten geçilerek engellenebiliyordu. Aile konutu şerhi uygulamasına göre ise muhtarlıktan ve varsa apartman yönetiminden, konutun aile konutu olduğunu kanıtlayan belgeyle birlikte, vukuatlı nüfus kayıt örneği veya evlilik cüzdanının ibrazı ile tapu müdürlüğüne başvurmak yeterli olacaktır.

Eşlerden biri tapu müdürlüklerine başvurarak “Bu konut sadece eşimin değil, burası aile konutudur.” şerhini koydurabilme hakkı elde edebilirler. Böylece konutların tapuları bundan sonra bir kişinin değil, ailenin üzerine kayıtlı olmaya başlamış ve eşinin rızasını almadan kimse evini satamaz hale gelmiştir.
script async src=”//pagead2.googlesyndication.com/pagead/js/adsbygoogle.js”>

Sonuç Olarak

Evlilik süresi boyunca, eşin izni olmadan aile konutu olarak sayılan evlerin satışı yasal olarak mümkün olmamakla birlikte, aile konutu dışında kalan evlerin satışı, bankalar aracı olarak kullanılmadığı sürece gerçekleştirebilir. İstanbul Barosu’nun son yıllardaki verilerine göre, Türkiye’de tapuların yaklaşık yüzde 65’i erkek eşlerin üzerine kayıtlı iken, aile konutu şerhi yasası ile tapular “aile” üzerine kayıtlı hale gelmiştir. Böylelikle, tapu üzerine kayıtlı olan kişi, eşinin rızasını almadan evi satamayacak ve ipotek ettiremeyecek duruma gelmiştir.