Reşit Emre Kongar
Doğum: 13 Ekim 1941 – İstanbul
Ebeveyn: İhsan – Mesude
Türk Sosyolog, profesör Emre Kongar’ın babası, Şişli Terakki ve Pertevniyal Liseleri felsefe öğretmenlerinden İhsan Kongar, annesi ise yine Şişli Terakki Lisesinde bir süre felsefe öğretmenliği yapan, Zapyon Kız Lisesi felsefe öğretmeni Mesude Kongar’dır.
İlk, orta ve lise eğitimini Şişli Terakki Lisesi’nde gören Kongar, daha sonra 1958-1959 öğretim yılında fen şubesinden mezun oldu.
1959 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne girdi. Buradaki öğrenciliği sırasında, Prof. Arif Payaslıoğlu, Prof. Mübeccel Kıray, Prof. Şerif Mardin gibi hocalarıyla ve yabancı uzmanlarla köy, gecekondu ve kentlerde araştırma projelerinde çalıştı.
1963 yılında Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Bölümü’nü, 1966 yılında da Michigan Üniversitesi Sosyal Çalışma Yüksek Okulu’nu, M.S.W derecesiyle bitirdi. Nüfus Etüdleri Enstitüsü’nde de uzmanlık yaptı,.Türkiye’deki ilk ulusal Nüfus Planlaması Sempozyumunu düzenledi.
1967 yılında Hacettepe Üniversitesi’nde Sosyal Çalışma Yüksek Okulu’nu kurdu ve buraya müdür olarak atandı.
1969 yılında sosyal bilimler alanında “İzmir’de Kentsel Aile” adlı tezi ile doktor oldu.
12 Mart 1971 askeri muhtırasından sonra Prof. İhsan Doğramacı tarafından istifası istendi.
1972-1974 yılları arasında askerlik görevini yaptı.
1974 yılında, Bülent Ecevit hükümeti iktidarı zamanında, yine İhsan Doğramacı tarafından davet edilerek Hacettepe Üniversitesi Ekonomi Bölümü’ne öğretim görevlisi olarak geri döndü.
1976 yılında “Toplumsal Değişme Kuramları” konusundaki tezi ile üniversite doçenti oldu.
1978-1981 yılları arasında Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde tiyatro kürsüsünde “Sanat Sosyolojisi” dersleri verdi.
1981 yılı Temmuz ayında “Atatürk ve Devrim Kuramlar” adlı takdim teziyle Hacettepe Üniversitesi Senatosu’nca profesörlüğe yükseltildi.
Birleşik Amerika’da yayımlanan American Journal of Political and Military Sociology adlı dergi ile yine aynı ülkede yayımlanan International Journal of Sociology of Family adlı dergilerin yazı kurullarında görev yaptı.
1980 darbesinden sonra sakalını kesmesi istendiğinde, “Sakal benim eşimin egemenlik alanıdır, devletin egemenlik alanı değildir” dedi ve 15 Şubat 1983 tarihinde askeri rejimin üniversite konusundaki uygulamalarını ve YÖK’ü protesto etmek için, üniversiteden istifa etti.
1983-1987 yılları arasında Hürriyet gazetesinde danışmanlık yaptı.
1987-1991 yılları arasında ise KAMAR Kamuoyu Araştırma Şirketi’nde yöneticilik yaptı.
15 Ocak 1992 – 15 Mart 1992 tarihleri arası TÜSES’in genel sekreterliği ile birlikte vakıf müdürlüğünü de yürüttü.
17 Nisan 1992 yılında Kültür Bakanlığı Müsteşarlığı’na atandı. Kasım 1995’te bu görevini bırakıp Hacettepe Üniversitesi öğretim üyeliğine geri döndü.
2001 yılında Cumhuriyet gazetesi yayın danışmanlığına atandı. Halen gazetede köşe yazarlığı yapmaktadır.
Evli ve üç çocukludur.
Ödülleri:
- 1977 yılında “Türkiye’nin Toplumsal Yapısı” adlı kitabı Türk Dil Kurumundan Bilim Ödülü
- 1979 yılında “Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği” adlı kitabıyla Sedat Simavi Vakfı Sosyal Bilim Ödülü
- 15 Ocak 1996’da Federal Almanya Devleti tarafından Üstün Hizmet Madalyası Büyük Liyakat Haçı
- 1 Şubat 1996’da İtalya Devleti Commandatore Madalyası
- 15 Şubat 1996’da da Polonya Devleti Commandor Nişanı
- 1998 yılında “21. Yüzyılda Türkiye” adlı kitabıyla, Aydın Doğan Bilimler Ödülü
- 1998 yılı Nokta Dergisi Sosyal Bilimler alanında Doruktakiler Ödülü
- 1998 yılı İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yılın İletişimcisi
- 2003 yılında “Babam, Oğlum, Torunum” adlı kitabıyla Yıldız Teknik Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencileri tarafından “En Beğenilen Yazar”
- 2008 Sertel Demokrasi Ödülü
Kitapları:
- İzmir’de Kentsel Aile, Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları, Ankara, 1972. (Doktora tezi)
- İnsanı Yönlendirme ve Sosyal Hizmetler, (ilk baskı, Sosyal Çalışmaya Giriş, Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları, G-2, Ankara 1972)
- Hacettepe Üniversitesi Yayınları, A-25, Ankara 1978
- Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği, Remzi Kitabevi, İstanbul 1999.(Doçentlik tezi)
- Devrim Tarihi ve Toplumbilim Açısından Atatürk, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1999.(Profesörlük takdim tezi)
- Cavit Orhan TÜTENGİL, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 1982
- Türk Toplumbilimcileri I, (Yazan ve Derleyen) Emre KONGAR, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1996
- Türk Toplumbilimcileri II, (Yazan ve Derleyen) Emre KONGAR, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1996
- Kültür Üzerine, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1994
- Demokrasi ve Kültür, (Kültür Üzerine 2), Remzi Kitabevi, İstanbul 1993
- Kültür ve İletişim, (Kültür Üzerine 3), Say Yayınevi, İstanbul, 1986
- 12 Eylül Kültürü, (Kültür Üzerine 4), (İlk baskı, 12 Eylül ve Sonrası, Say Yayınları, İstanbul, 1987), Remzi Kitabevi, İstanbul, 1995. (3.basım)
- Atatürk Üzerine, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1994. (2.basım)
- Üniversite Üzerine, Hil Yayınevi, İstanbul 1984
- Türkiye Üzerine Araştırmalar, Remzi Kitabevi, İstanbul 1986
- Demokrasi İşçinin Ekmeğidir, Türk Harb-İş Yayınları, Ankara, 1987
- Yaşamın Anlamı, (Denemeler), Remzi Kitabevi, İstanbul, 1997. (Açıklamalı 6.basım)
- Hocaefendi’nin Sandukası, (Roman), Remzi Kitabevi, İstanbul, 1999. (12.basım)
- Halkının Günlük Yaşam Biçimi ve Tüketim Davranışları, (Prof.Taner BERKSOY ile birlikte), İstanbul Ticaret Odası, İstanbul 1990
- İstanbul Tüketicisinin Perakende Alışveriş Alışkanlıkları, (Prof.Taner BERKSOY ile birlikte), İstanbul Ticaret Odası, İstanbul, 1991
- Yirmibirinci Yüzyılda Dünya, Türkiye ve Kamuoyu, Simavi Yayınları, İstanbul, 1992
- İmparatorluktan Günümüze Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1997. (10.basım)
- Ben Müsteşarken, (Anılar), Remzi Kitabevi, İstanbul, 1998. (6.basım)
- Demokrasi ve Laiklik, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1997. (2 basım)
- 21. Yüzyılda Türkiye, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1999. (25. basım)
- Yamyamlara Oy Yok, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1999, (4. Basım)
- Konsantremi Bozma, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1999, (2. Basım)
- İstanbul Halkının Yaşam Biçimi ve Sorunları, İstanbul Ticaret Odası, İstanbul, 1999
- 28 Şubat ve Demokrasi, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2000
- Kızlarıma Mektuplar, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2000, (42. Basım)
- Küresel Terör ve Türkiye, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2002, (6. Basım)
- Demokrasi ve Vampirler, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2002
- Yozlaşan Medya ve Yozlaşan Türkçe, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2003
- Babam, Oğlum, Torunum, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2003
- Tarihimizle Yüzleşmek, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2006 (52. Basım)
- Demokrasimizle Yüzleşmek, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2007
- Türk Toplumbilimciler (tek cilt), Remzi Kitabevi, İstanbul, 2012
